ΑΜΑΡΑΝΤΕΙΟΣ ΣΧΟΛΗ ΡΟΔΟΥ

Ένα από τα ιστορικότερα σχολεία στην πόλη της Ρόδου είναι σίγουρα η «Αμαράντειος Σχολή». Την περίοδο της Ιταλοκρατίας ήταν ένα από τα λίγα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα την  περίοδο αυτή λειτουργούσε η  «Αστική Σχολή», το «Καζούλλειον Παρθεναγωγείον» και η «Αμαράντειος σχολή» ,η οποία λειτουργούσε ως τετρατάξια σχολή θηλέων. Το σχολείο βρίσκεται στο κέντρο της πόλης της Ρόδου, στη συνοικία του Νεοχωρίου. Η ονομασία του σχολείου οφείλεται στο όνομα των ευεργετών Γεώργιου και Δέσποινας Αμάραντου.Τα δύο αδέλφια θέλησαν να ενισχύσουν την παιδεία στην πόλη της Ρόδου και ίδρυσαν την σχολή που ονειρεύτηκαν και πήρε το όνομα τους ,  «Αμαράντειος Σχολή».

Η Ρόδος στο τέλος του 1890 και αρχές του 1900 ήταν διαιρεμένη σε τμήματα, συνοικίες, τα μαράσια.

Η συνοικία του Νιοχωριού, απομονωμένη καθώς ήταν από τα υπόλοιπα μαράσια αποκτά έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα και διαμορφώνει ξεχωριστό δικό της κλίμα ζωής με μια πρωτόγνωρη κοινοτική και κοινωνική σύνθεση. Με την παρέλευση του χρόνου αναγκάζεται ακόμη να προχωρήσει σε μία δική της εκπαιδευτική ρύθμιση.

Μόνο το Νιοχώρι είχε τη δυνατότητα να επικοινωνεί ελεύθερα με το κέντρο της  αγοράς που βρισκόταν στο κάστρο (Τουρκομαχαλά) σε αντίθεση με τα υπόλοιπα μαράσια που επικοινωνούσαν μ? αυτό από μικρές παρόδους, που περνούσαν από τα τούρκικα Νεκροταφεία που απλωνόταν από την Ακαντιά μέχρι την Πύλη D Amboise και τις άλλες πόρτες του κάστρου.

Για το λόγο αυτό το Νιοχώρι ήταν πράγματι η πιο πρόσφορη περιοχή για να ιδρυθεί και να λειτουργήσει ένα Έλληνικό Σχολείο για την εκπαίδευση των ροδιτόπουλων.

Η μεγάλη αλλαγή στα εκπαιδευτικά πράγματα της συνοικίας του Νεοχωρίου έγινε με  την ενεργό ανάμιξη των ευεργετών Αμάραντου. Την εποχή αυτή (1910) η πόλη της Ρόδου είχε 508 χριστιανικές οικογένειες και από αυτές οι 97 κατοικούν στο Νιοχώρι . Συμπεραίνουμε ότι το 1/5 των χριστιανών κατοίκων της πόλης κατοικούσε στη συνοικία του Νιοχωρίου. Το 1909 άρχισε το κτίσιμο της Αμαραντείου Σχολής. Οι ευεργέτες, τα αδέλφια Γιώργος και Δέσποινα  Αμάραντου, προσέφεραν το οικόπεδο για να κτιστεί το σχολείο. Παράλληλα προσέφεραν και ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για να ολοκληρωθεί το κτίσιμο του σχολείου. Ο Γεώργιος Αμάραντος δεν πρόλαβε να δει ολοκληρωμένο το κληροδότημά του μιας και πέθανε λίγους μήνες αργότερα. Συγκεκριμένα πέθανε στις 30 Νοεμβρίου 1910 στην Αθήνα από ανίατη νόσο. Το οικόπεδο βρισκόταν πολύ κοντά στο προηγούμενο σχολείο της συνοικίας. Η Δέσποινα Αμάραντου θέλοντας να υλοποιηθεί πιο σύντομα η επιθυμία η δική της και του αδελφού της ήρθε από την Αίγυπτο  στη Ρόδο στις αρχές του 1911 και επέβλεπε η ίδια την πρόοδο των εργασιών και με αυτό τον τρόπο επισπεύστηκε το κτίσιμο της σχολής. Οι εργασίες περατώθηκαν σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα και τα εγκαίνια του σχολείου πραγματοποιήθηκαν στις 19 Σεπτεμβρίου 1911.Η Αμαράντειος Σχολή ως κτίριο χαρακτηρίζεται από αυστηρή συμμετρία. Υπάρχει μια άνετη σκάλα που οδηγεί στο υπερυψωμένο ισόγειο. Στο κέντρο του ισογείου υπάρχουν τέσσερις κίονες οι οποίοι στηρίζουν το επιστύλιο. Υπάρχουν αετώματα στο στηθαίο και η στέγη είναι καλυμμένη με κεραμίδια. Από την κεντρική είσοδο οδηγούμαστε στο εσωτερικό του κτηρίου όπου υπάρχει μια μεγάλη αίθουσα που φιλοξενούνται οι εκδηλώσεις του σχολείου. Δεξιά και αριστερά της αίθουσας εκδηλώσεων βρίσκονται οι αίθουσες διδασκαλίας. Αριστερά από την κεντρική είσοδο υπάρχει το γραφείο των δασκάλων και στο βάθος του κτηρίου υπάρχει πόρτα που οδηγεί στην αυλή. Το διδακτήριο στην αρχή αποτελείται από τέσσερις αίθουσες διδασκαλίας ,δύο δεξιά και δύο αριστερά και μια μεγάλη αίθουσα στο μέσο. Οι χώροι αυτοί ήταν αρκετοί τότε για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των μαθητών της περιοχής του Νιοχωρίου. Το σχολείο εξελίχθηκε σε εξατάξια σχολή. Το 1912 -1913 το σχολείο λειτουργεί ως εξατάξιο δημοτικό σχολείο και έχει δική της σχολική εφορεία, έχει μάλιστα αύξηση μαθητών

H Αμαράντειος πρόσφερε πολλά στην εκπαίδευση στην πόλη της Ρόδου και ήταν το σχολείο των Ελλήνων που βρίσκονταν κοντά στις συνοικίες των Ιταλών, των Τούρκων και των Εβραίων που πρόσφερε ελληνική εκπαίδευση σε μια συνοικία που δεν υπήρχε άλλο ελληνικό σχολείο. To σχολείο απέκτησε μια πολύ καλή φήμη χάρη στην εξαιρετική δουλειά που γίνονταν από το πολύ καλά καταρτισμένο εκπαιδευτικό και πρόσφερε στην κοινωνία της Ρόδου μορφωμένους μαθητές με   υψηλό εθνικό αίσθημα σε μια περίοδο που μάλλον ήταν το πρώτο ζητούμενο από την παιδεία.

Βιβλιογραφία

Διδακτορική Διατριβή Παπαδόπουλου Σταύρου «Η παιδεία στα Δωδεκάνησα κατά την πρώτη περίοδο της Ιταλοκρατίας 1912-1920. Το παράδειγμα της Πόλης της Ρόδου»

Αρχείο ιατρού Εμμανουήλ Τηλιακού

Etimo Armao: «Annuatio Amministrativo e Statistiko per l? anno 1922», Μετάφραση

Παπαϊωάννου Μανόλη, Αθήνα, 1990, εκδόσεις Δωδώνη.

Α. Πολυζωίδη «Τα Γεωγραφικά» Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών , φάκελος προξένου Ρόδου, έτος 1890

Βεργωτής Γεώργιος: «Η εκπαίδευση στο κοινό της Ρόδου κατά την Ιταλοκρατία», έκδοση ΔΙ.ΚΕ.Μ.ΜΕ. Ρόδος, 1997.

Βεργωτής Γεώργιος: «Η εκπαίδευσις εις την νήσον Ρόδον, συμβολή εις την ιστορία της Δωδεκανήσου», Ρόδος, Ιωαν. Σούκης & Σια, 1972.

Βρατσάλης, Αντώνης. Νιοχωρίτικα. Ρόδος, 1997.

Ενεπεκίδης Πολυχρόνης :Αθηναϊκά , Αττικοβοιωτικά, Δωδεκανησιακά»

Εφημερίδα Ροδιακή, Φύλλο της 16-4-1916

Μαϊλης Αντώνης, Σκανδαλίδης Κώστας, Τσαλαχούρης Κώστας: «Η Ρόδος τον 19ο αιώνα»

Μαριά, Μάγδα Γ. Νεοκλασικά κτίρια της Ρόδου 1870-1930. Ρόδος, Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρόδου, 2000.

Περιοδικό «Ορθόδοξος Διδαχή», τεύχη 5 και 25

Τζουλιάνη Μαρία: «Ιστορία του 7^ου Δημοτικού Σχολείου Πόλεως Ρόδου», άρθρο στην περιοδική επιστημονική έκδοση «Δωδεκανησιακά Χρονικά», Τόμος ΙΗ, Ρόδος, 2003

Φωτεινή Κλαδάκη-Μενεμενλή: Από την εκπαιδευτική ιστορία της Ρόδου. 2002.